Literatura bez granic – Transgraniczne związki literackie [moje wykłady] - Słowacystka

18.08.2021

Literatura bez granic – Transgraniczne związki literackie [moje wykłady]

Ostatnio miałam przyjemność wziąć udział w polsko-słowackim mikroprojekcie, w ramach którego wygłosiłam 3 wykłady. O czym mówiłam? O tym w tekście.

W poprzednim miesiącu więcej mnie tu nie było niż byłam, było to spowodowane nałożeniem się kilku projektów, które miały swoje terminy do wykonania. O projektach tłumaczeniowych nie będę pisać, choć za jakiś czas na pewno pochwalę się jednym, ale na razie ciii...

Chciałabym się za to pochwalić czymś innym. 


Miejska Biblioteka Publiczna w Limanowej zaprosiła mnie do udziału w polsko-słowackim mikroprojekcie Literatura bez granic – Transgraniczne związki literackie, który jest realizowany przez MBP w Limanowej oraz bibliotekę partnerską - Oravská knižnica Antona Habovštiaka w Dolnym Kubinie. Mikroprojekt jest dofinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu "Tatry" w ramach Programu Interreg V-A Polska-Słowacja 2014-2020.


Celem mikroprojektu jest ochrona i popularyzacja dziedzictwa literackiego w przestrzeni transgranicznej. Temat przewodni mikroprojektu jest nieprzypadkowy. MBP w Limanowej ustaliła – to co ja Wam powtarzam od dawna – że wiedza o literaturze polskiej na Słowacji i słowackiej w Polsce jest znikoma. Dlatego celem projektu jest promocja i popularyzacja literatury partnerskiego kraju po drugiej stronie granicy, ze szczególnym naciskiem na bogaty dorobek literacki pogranicza i wspólne związki literackie. Realizacja mikroprojektu to szereg ciekawych, różnorodnych wydarzeń, realizowanych w nowatorskiej formie i innowacyjnymi metodami. W skład projektu wchodzą wykłady tematyczne, warsztaty rzeźbiarskie dla młodzieży inspirowane literaturą, konkurs plastyczny dla dzieci oraz inscenizacja znanej legendy.

 

Pierwszy raz miałam okazję wziąć udział w takim projekcie z tej drugiej strony, bo dotychczas tylko tłumaczyłam wnioski, rozliczenia dotyczące takich projektów, czasem ewentualnie zdarzały się tłumaczenia  publikacji, które powstawały przy okazji realizacji projektów.


Tym razem jednak to ja byłam czynnym uczestnikiem takiego projektu. Moim zadaniem było przeprowadzenie 3 wykładów, oczywiście powiązanych ze Słowacją. Pokrótce napiszę Wam o czym mówiłam podczas tych wykładów.

 

Zbójnictwo - między rzeczywistością a legendami


Pierwszy z nich zatytułowany Zbójnictwo - między rzeczywistością a legendami wygłoszony został dla młodzieży. Po wprowadzeniu w zagadnienie zbójnictwa pokazałam na podstawie życiorysów 3 zbójników oraz legend z nimi związanych, jak legendy wpłynęły na to, że jedni zbójnicy są znani nawet poza granicami krajów, w których działali a o innych wiemy bardzo mało. 



Prezentację zbójników zaczęłam od Józefa Baczyńskiego zwanego Skawickim, który działał w XVIII wieku na terenach od Żywiecczyzny aż po przełom Popradu. Kolejnym zbójnikiem, o którym mówiłam był Ondraszek, zwany śląskim Janosikiem. A na końcu przyszedł czas na tego najbardziej znanego - Juraja Jánošíka. 

 


Przy każdym zbójniku starałam się nawiązać do śladów, jakie możemy znaleźć dzisiaj, jak np. nazwy hoteli, skał itp. Z racji tego, że słuchaczami wykładu była młodzież, to przypadku Jánošíka wspomniałam także o filmach, komiksach i grach, w których głównym bohaterem jest słowacki zbójnik.


 

Prezentacja bogactwa legend słowackich regionu pogranicza

 

Drugi wykład zatytułowany Prezentacja bogactwa legend słowackich regionu pogranicza wygłosiłam już dla bardziej zróżnicowanej wiekowo grupy odbiorców. Tutaj skupiłam się na odcinku granicznym rzeki Dunajec, który wynosi 17 km. 

 


 

Publiczność mogła usłyszeć historię, według której sam król Bolesław Chrobry przyczynił się do powstania Dunajca poprzez uderzenie w skałę swoim mieczem. Kolejnym tematem poruszonym podczas wykładu był zamek w Nidzicy oraz wiele legend z nim związanych. Następnie zabrałam słuchaczy na spływ Dunajcem, podczas którego mogli poznać m.in. historię latającego mnicha z Czerwonego Klasztoru czy legendę o stuletniej wodzie, która nigdy nie zamarza.


Oczywiście legend związanych z pograniczem polsko-słowackim jest o wiele więcej. Ja na podstawie zaledwie 17 km odcinka rzeki pokazałam ich bogactwo i nagromadzenie w jednym miejscu.

 

Po drugiej stronie granicy – Spotkanie z polską legendą

Ostatni wykład zatytułowany Po drugiej stronie granicy – Spotkanie z polską legendą miał być wygłoszony dla słowackiej publiczności w orawskiej bibliotece w Dolnym Kubinie. Niestety, ze względu na to, że ograniczenia na granicach nie pozwoliły na wyjazd na Słowację, wykład został przeprowadzony w formie prezentacji online.


W przypadku tego wykładu skupiłam się na legendach związanych z polskimi Tatrami i regionem Podhala. Słuchacze dowiedzieli się m.in. skąd wzięła się nazwa Tatry i jak powstała góra Mnich. Nie brakło także legendy o śpiących rycerzach i o tym jak powstało Zakopane.

 

Nowe wyzwanie

 
Było to dla mnie zupełnie nowe wyzwanie i mam nadzieję, że mu sprostałam. Wspaniała przygoda przyniosła mnóstwo pozytywnych wrażeń. Początki ponoć zawsze są najgorsze, ale potem jest już tylko lepiej, więc liczę, że jeszcze nie raz będę miała okazję opowiedzieć Wam o Słowacji także w takiej, bardziej bezpośredniej, formie. Bo mam głowę pełną ciekawych pomysłów!
 
 

Jeśli spodobał Ci się mój wpis, to będzie mi miło, jeśli:

✦ zostawisz tu swój komentarz

✦ polajkujesz mój fanpage

✦ udostępnisz ten wpis swoim znajomym

Brak komentarzy: