Kolejna porcja dobrych wiadomości ze Słowacji. Co dobrego wydarzyło się na Słowacji w maju?
Oto i porządna dawka dobrych wiadomości ze Słowacji. Jeśli przegapiliście poprzednie, to zapraszam tutaj.
1. Turystyka
Remont perły architektury do 2028 roku
Na pierwszy rzut oka nie zachwyca, ale to prawdziwa architektoniczna perła. Dworzec kolejowy w Czadcy, od lat jest w złym stanie technicznym i estetycznym, ma przejść gruntowną modernizację do 2028 roku. Obiekt, wybudowany w latach 1967–1969 w rzadko spotykanym dziś stylu brukselskim, uznawany jest za architektoniczny skarb. Projekt przebudowy uwzględni jego unikalne cechy – wysokie stropy, przeszklone fasady i artystyczne detale. Władze miasta oraz eksperci apelują o zachowanie oryginalnego charakteru budynku, sprzeciwiając się pomysłom dzielenia go na piętra. Modernizacja ma poprawić wizerunek miasta oraz komfort podróżnych, a w ramach inwestycji planowana jest także budowa zintegrowanego parkingu. Projekt wpisuje się w szerszy plan rozwoju urbanistycznego Czadcy.Rowerowe lato w kraju żylińskim już się rozpoczyna: cyklobusy wyjadą na drogi
Cyklobusy będą kursować do popularnych miejsc, takich jak Terchová, Nowa Bystrzyca, Turčianske Teplice, Zwierówka i Szczyrbskie Jezioro. Z Żyliny do regionów Turiec, Kysuce i Horné Považie autobusy będą jeździć w każdy weekend i święta do 28.09, a w wakacje także w piątki. Na Liptowie i Orawie przewozy będą odbywać się odpowiednio w dniach 31.05-28.09 i 1.06-30.09, a w czasie wakacji będą jeździć codziennie. Bilety można kupić bezpośrednio w autobusie lub zarezerwować miejsce dla roweru z wyprzedzeniem za pośrednictwem stron internetowych przewoźników, gdzie dostępne są również szczegółowe rozkłady jazdy.Liptów lepszy od Tatr Wysokich
W pierwszym kwartale 2025 roku region Liptowa odnotował rekordową liczbę turystów, przewyższając nawet popularne Wysokie Tatry. W okresie od stycznia do marca na Liptowie zakwaterowano 233 tysiące osób, co stanowi wzrost o prawie 13% w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego. Łączna liczba noclegów przekroczyła 663 tysiące, co oznacza wzrost o 11%. Największą atrakcją zimową okazał się ośrodek narciarski Jasná, który przyciągał turystów dzięki gwarancji śniegu oraz bliskości termalnych źródeł. Wśród odwiedzających dominowali Słowacy (ponad 111 tysięcy), ale znaczący wzrost odnotowano również wśród turystów zagranicznych, zwłaszcza z Polski (181 tysięcy noclegów, wzrost o 31%) oraz Rumunii (wzrost o 22%).O tym, jak Liptów a szczególnie Dolina Demianowska i Jasná rozwijały się możesz przeczytać w artykułe: Dolina Demianowska - Od peryferyjnego regionu po ważne centrum turystyki na Słowacji.
Ogród Różańcowy im. Jana Pawła II w Starym Smokowcu
W Starym Smokowcu powstał Ogród Różańcowy poświęcony św. Janowi Pawłowi II, upamiętniający jego wizytę w 1995 roku. Ogród znajduje się przy kościele Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Inspiracją dla projektu były podobne ogrody w Polsce. W realizację zaangażowali się uczniowie Szkoły Sztuk Użytkowych w Kežmarku, którzy przygotowali sceny różańcowe oraz wykonali kopię figury Matki Bożej z Ruskinoviec za pomocą druku 3D. Różańcowy Ogród łączy elementy tradycyjnej sztuki sakralnej z nowoczesnymi technologiami, stanowiąc miejsce modlitwy i refleksji dla mieszkańców oraz turystów odwiedzających Tatry.Konkursy gastronomiczne i tradycyjne smaki
W ostatni weekend maja w okolicy Żyliny odbyły się dwa kulinarne wydarzenia. W Terchovej zorganizowano między-narodowe zawody w gotowaniu i jedzeniu bryndzowych haluszek. W rywalizacji wzięło udział 15 drużyn z pięciu krajów, prezentując swoje umiejętności kulinarne oraz szybkość w konsumpcji 1 kg tego dania. Imprezie towarzyszyły dodatkowe konkurencje, takie jak picie 1 litta żętycy czy jedzenie metrowej nici serowej bez użycia rąk. Równocześnie w Svederníku odbył się 12. konkurs w gotowaniu kapustnicy, w którym uczestniczyły 23 zespoły. Każdy zespół przedstawił własną wersję zupy, starając się zachwycić jury unikalnymi recepturami i składnikami. Oba festiwale nie tylko celebrowały tradycyjne smaki, ale również integrowały społeczność, promując regionalną kulturę.2. Pozytywne akcje i ludzie
Karate dla wszystkich
W Łuczeńcu działa wyjątkowy klub karate „Hakutsuru Biely Žeriav”, który od 2022 roku oferuje bezpłatne treningi dzieciom z niepełnosprawnościami. Inicjatywa powstała z potrzeby stworzenia przestrzeni sportowej dla dzieci z różnymi ograniczeniami — od autyzmu po mózgowe porażenie dziecięce. Dzięki zaangażowaniu rodziny Gašperíków, klub umożliwia wspólne treningi dzieci zdrowych i z niepełno-sprawnościami, co sprzyja wzajemnemu zrozumieniu i integracji. Trenerzy podchodzą do każdego dziecka indywidualnie, dostosowując metody do jego możliwości. Rodzice dzieci chwalą inicjatywę nie tylko za widoczne postępy w rozwoju fizycznym i społecznym swoich dzieci, ale też za to, że treningi są darmowe. Para-karate stało się dla wielu z nich jedyną dostępną formą aktywności sportowej i ważnym elementem życia codziennego.Sąsiedzki Stół w Trenczynie ma zachęcić do spontanicznych spotkań i integracji
Nowa przestrzeń publiczna - Sąsiedzki Stół - zostanie utworzona na targowisku Dlhé Hony w Trenczynie. 11 maja stanie się miejscem wydarzenia „Żywe sąsiedztwa - sąsiedzkie grillowanie”, które jest częścią projektu Europejskiej Stolicy Kultury Trenczyn 2026. Poinformowała o tym Lenka Abaffyová, kierownik projektu z zespołu Trenczyn 2026. „Stół sąsiedzki to nowy pawilon przeznaczony dla wszystkich - mieszkańców, gości, przechodniów i przypadkowych poszukiwaczy ciekawostek. Jego celem jest zachęcanie do spontanicznych spotkań, rozmów, relaksu lub mniejszych działań społecznych bezpośrednio w przestrzeni miejskiej” - poinformowała Abaffyová.Kwiaty jako pacjenci z nazwiskiem i aktem urodzenia. Jedyne takie wyjątkowe schronisko na Słowacji
Monika i Jozef z Bańskiej Bystrzycy stworzyli unikalny projekt Kvetúlok, czyli „roślinne schronisko”, którego celem jest ratowanie niechcianych, zaniedbanych i porzuconych roślin. Otaczają je opieką, odratowują i szukają im nowych domów. Każda „adoptowana” roślina otrzymuje „roślinny akt urodzenia” z informacjami o swoim pochodzeniu i potrzebach. Nowi opiekunowie są starannie wybierani, a do Kvetúlku można też oddać roślinę na krótkoterminową kurację, tzw. wellness. Projekt nie ma charakteru komercyjnego – opłaty adopcyjne pokrywają jedynie koszty opieki. Inicjatywa pokazuje, że także rośliny zasługują na drugą szansę, by dawać radość innym.Bohaterki, które wywołają uśmiech na twarzach dzieci. Szpital w Nitrze powołał do służby wyjątkowe terapeutki
W Szpitalu Uniwersyteckim w Nitrze wprowadzono nową formę wsparcia dla pacjentów przebywających na oddziale psychiatrii dziecięcej – animaloterapię, czyli terapię z udziałem zwierząt. Główne bohaterki tej inicjatywy to pudlica Quiny i żółwica Bibi, które pomagają małym pacjentom radzić sobie ze stresem, lękiem i smutkiem. Spotkania odbywają się dwa razy w miesiącu pod opieką terapeutki Hany Fuskovej i przynoszą dzieciom nie tylko radość, ale też emocjonalne wsparcie oraz rozwój umiejętności społecznych. Szpital jest bardzo zadowolony z tej pomocy i podkreśla jej pozytywny wpływ na samopoczucie dzieci.Przepłynęła kilometr w wodach Arktyki
Soňa Rebrová jako pierwsza kobieta z Słowacji przepłynęła w kostiumie kąpielowym kilometr w lodowatych wodach Arktyki. Choć pływać zaczęła dopiero w wieku 45 lat, dziś – jako pięćdziesięciolatka – ma na koncie m.in. zimowe przepłynięcie Dunaju przy 2,5°C i kanału La Manche. W Arktyce pokonała kilometr przy temperaturze wody 0,8°C, mimo wcześniejszych wątpliwości i konieczności podania zastrzyków przeciwzakrzepowych. Po wyjściu z wody jej ręce i nogi natychmiast zamarzły – jak sama mówi, nie czułaby nawet złamania palca. Mimo trudnych warunków Rebrová ukończyła wyzwanie z sukcesem. To osiągnięcie udało się dotąd jedynie 33 osobom na świecie. Soňa Rebrová oficjalnie została pierwszą Słowaczką i jedenastą kobietą, która tego dokonała.Licealista z nagrodą za opracowanie leku
Licealista Adam Kovalčík zdobył główną nagrodę w konkursie w USA za opracowanie leku, który może powstrzymać wirusy przed kopiowaniem genów i kontrolować infekcje. Rywalizował z prawie 1700 innymi młodymi naukowcami z ponad 60 krajów na całym świecie. 19-letni Adam Kovalčík otrzymał nagrodę George D. Yancopoulos Innovator Award o wartości 100 tys. dolarów. Do światowej „olimpiady” awansował z Festiwalu Nauki i Technologii AMAVET 2024. W kategorii chemia słowacki student otrzymał również nagrody specjalne - 2. miejsce od Amerykańskiego Towarzystwa Chemicznego i 1. miejsce od Stowarzyszenia na rzecz Leków, Chemii i Technologii Pokrewnych.Adam to zdolny chłopak. W lutym pisałam o jego recepturze na perfumy bez pochodnych ropy naftowej.
3. Inne
Wyjątkowy egzemplarz trafił do muzeum
Do zbiorów Vlastivedného múzea w Powaskiej Bystrzycy trafił rzadki egzemplarz słowackiej motohulajnogi TINA 50 VOSKED z lat 90. XX wieku, zaprojektowanej przez znanego dziś konstruktora Štefana Kleina – twórcę latającego auta AirCar. Koloběžka miała służyć pracownikom fabryk jako mobilny środek transportu, lecz z powodu braku homologacji i wysokich kosztów nigdy nie trafiła na rynek. TINA 50 była wyposażona w silnik z Babetty 215, osiągała prędkość do 25 km/h i miała składany stelaż. Powstało tylko około 200 sztuk. Egzemplarz przekazany muzeum zachował się w doskonałym stanie – przez dekady przechowywany był w garażu. Trafił do największej muzealnej kolekcji motocykli na Słowacji, którą muzeum planuje w przyszłości przenieść do nowej siedziby.O latających samochodach ze Słowacji pisałam w artykule: Bez tajemnic - Latające samochody ze Słowacji.
Brak komentarzy: